Oraties C.M. Fischer

Samenvatting oratie: Olga Fischer

Aan de hand van Vrouwe Filologia worden de gebieden bezocht waarover zij vanaf de klassieke oudheid de scepter zwaaide. De filologie behelsde van oorsprong de studie van de oudere teksten, zowel van de taal van de taaluitingen zelf als van de interpretatie daarvan. In de loop der tijden viel de filologie uiteen in allerlei stromingen, taalkundige zowel als letterkundige, waarbij soms de (literaire) taal zelf centraal stond en soms het systeem of het theoretische model achter de taaluitingen.
Verschillende van deze stromingen passeren de revue, zoals de comparative filologie van de Neogrammatici, het structuralisme van de Saussure, en de daaruit voortvloeiende generatieve grammatica en het deconstructivisme, en de 'new philology' waarin het positivistisch denken van de 'oude' filologie wordt verworpen. Door te laten zien hoezeer de verschillende invalshoeken -- zoals ze bestaan binnen de filologie in de ruime zin van het woord -- nodig zijn om taalveranderingen ! te verklaren, pleit de auteur voor een opnieuw samenkomen van de verschillende stromingen, waarbij aan de ene kant de verworvenheden van de verschillende theoriën behouden blijven, maar waarin de taaluiting (de door de structuralisten verwaarloosde 'parole') weer centraal komt te staan, alsmede de menselijke ervaringswereld waaruit zij voortkomt en zonder welke zij niet bestudeerd kan worden.


Meer informatie: Olga Fischer UvA en UvA Fischer.

Leeropdracht: Taalkunde van de Germaanse talen, in het bijzonder het Engels, Universiteit van Amsterdam

Gehouden op 6 april 2000
Gepubliceerd bij de Vossiuspers AUP. Amsterdam, 2005.